Transitiebijeenkomst Sociaal Domein. Lokale ruimte voor integraal beleid? Bijeenkomst voor gemeenteraadsleden.

Geplaatst op 14 / 09 / 2014

Geacht gemeenteraadslid,

U neemt in oktober en november belangrijke beslissingen in de raad over de drie decentralisaties in het sociale domein naar uw gemeente. Dat is een belangrijke mijlpaal. Natuurlijk, u houdt scherp voor ogen dat er na 1 januari geen burgers tussen het wal en het schip belanden. Dat is misschien wel uw eerste prioriteit. Maar daarna…

De datum van 1 januari 2015 is nog maar het begin van een hele grote transformatie, waarin veel zaken echt nog goed invulling moeten krijgen en ruimte moet ontstaan voor een echt transformatie in het sociale domein.

De afspraken per 1 jan 2015 liggen voor een groot deel vast. De benodigde (zorg-)voorzieningen zijn gecontracteerd. De vervolgstappen vormen een gezamenlijk proces met burgers en betrokken partijen, waarvoor u de randvoorwaarden met elkaar vastlegt in oktober en in 2015 de resultaten wil zien.

U staat binnenkort voor een aantal beslissingen in het sociale domein in uw gemeente. In oktober stelt de raad het integrale beleidsplan sociaal domein vast. Dit najaar is dus een belangrijk moment om nog eens goed te bekijken of wat u inzet in uw gemeente bijdraagt aan de doelen die u zich gesteld heeft. De Projectenbrigade nodigt u daarom uit samen voorbij de datum van 1 januari 2015 te kijken en of u daarvoor in oktober met de collega raadsleden de juiste ‘piket paaltjes’ slaat.

Welke resultaten en daadwerkelijke innovaties zijn er eind 2015? Weet u welke afspraken en regelruimte u daarvoor in de raad met elkaar zou moeten afspreken? Lukt het u bijvoorbeeld om in de verantwoording zodanig ruimte te creëren dat de transformatie en bijbehorende innovaties er ook echt komt? Is het nu of straks helder welke maatschappelijke resultaten we nu eigenlijk echt voor ogen hebben in het sociale domein? En lukt het ons om dáár afspraken met elkaar over te maken?

Heeft u in uw gemeente nu echt de juiste keuzes gemaakt t.a.v. de inrichting van het sociale domein? En bovenal, is er ruimte voor echt kleinschalige initiatieven door de burgers zelf gedragen? Want dat is misschien waar we echt naar toe willen, maar wat lastig aansluit bij onze bestaande structuren en besluitvorming. Belangrijke vraagstukken die we hieronder nog eens toelichten en fundamenteel zijn voor de transformatie in het sociale domein.

We nodigen u uit om 15 oktober 2014 samen met collegaraadsleden uit het land en deskundigen deze onderwerpen samen nog een goed tegen het licht te houden, om in oktober de juiste keuzes te kunnen maken. Welke randvoorwaarden kan u als raadsleden benoemen opdat we met elkaar beoogde ambities in 2015 realiseren of er in ieder geval de juiste ruimte voor en richting aan geven?

De volgende thema’s komen tijdens de bijeenkomst in speciale tafels aan bod:

- van productdenken naar resultaten. 

- verantwoording en vertrouwen

- regelruimte voor burgerkracht en initiatieven

- inrichting en integraliteit

- (zorg-)vraag van de burger: zelf opschalen?

 

Van Productdenken naar Resultaten

(Zorg-)organisaties zijn tot nu toe altijd bevraagd en gefinancierd naar producten. Die kan je ook makkelijk inkopen en afrekenen. Maar halen we met die producten de resultaten die we nodig hebben? En hoe voorkomen we dat er lokaal weer opnieuw geïnstitutionaliseerd wordt? Vergt dit niet een fundamenteel andere redenatie? En, nog belangrijker, weten we goed wat voor resultaten we eigenlijk nastreven in onze wijken en gemeente? 

Verantwoording én vertrouwen

Integraal beleid vergt lokale ruimte om schotten te slechten. (Financiële) controle volgt meestal afgebakende taken en budgetten, strijdig met de ambities om in de buurt, wijk, integrale afwegingen te maken. M.a.w. ruimte voor vertrouwen is ook nodig bij de systematiek van verantwoorden. Hoe kan u in uw gemeente hier ruimte voor creëren? Welke dilemma’s komt u hier in tegen? Hoe kan de raad hier mee omgaan? 

Regelruimte voor burgerkracht

Eigen kracht staat bij de transformatie die nu gaande is in onze samenleving centraal. Toch passen echte burgerinitiatieven maar lastig in de structuren die we kennen en met elkaar handhaven. Kleinschalige initiatieven in de buurt door burgers zelf gedragen of door kleine maatschappelijke ondernemers geïnitieerd zijn vaak de ‘pareltjes’ die we voorbij zien komen. Maar vaak ook weer zien verdwijnen. Gaan we het sociale domein echt anders organiseren, met elkaar, of beperkt de transitie zich tot een beroep op burgers meer individueel op te lossen?! Burgers gaan langzaamaan meesturen in het sociale domein door met elkaar dingen anders te doen. Hoe kan de gemeenteraad hier de juiste ruimte voor bieden?

Inrichting en integraliteit

In oktober ligt er een integrale beleidsnota voor het sociale domein in uw gemeente. Maar hebben we nu zo ingericht dat er ook echt integrale afwegingen gemaakt kunnen worden door professionals en burgers? (denk aan knip in de indicatiestelling in het keukentafelgesprek. Of het samenwerken in multidisciplinaire teams.) Alle partijen worden geacht integraal met elkaar samen te werken, maar levert dat ook echt nieuwe verhoudingen op?! Vooral als je ambitie is om niet verder te institutionaliseren, maar dingen fundamenteel anders te doen, op basis van een houdbare visie. 

Opschaling door de burger zelf

Uiteindelijk gaat het beleid van de gemeente over de burger. Niet over de voorzieningen. Als de eigen kracht van de burger echt wordt aangesproken, betekent dat niet alleen andere oplossingen buiten de formele circuits, maar tegelijkertijd ook meer ruimte voor de burger zelf om in crisis-situaties zelf de juiste stappen te zetten. Op ieder moment en vanuit eigen autonomie. Opschaling door de burger zelf sluit aan bij de urgentie, vraag en vraag flexibiliteit. Welke randvoorwaarden en experimenteer ruimte zijn er nodig om dit mogelijk te maken?

De Projectenbrigade nodigt u uit samen verder dan de datum van 1 januari 2015 te kijken en of u daarvoor in oktober met de collega raadsleden de juiste ‘piket paaltjes’ slaat. De Projectenbrigade is een open netwerk t.b.v. nieuwe manieren van werken die passen bij de transitie in onze samenleving, heeft geen winstoogmerk, en wel de ambitie om gezamenlijk richting te geven aan de verandering: http://www.projectenbrigade.nl/blog/waarom-word-ik-blij-met-onze-vrijplaats-voor-verandering/ – more-694

U kan zich hieronder aanmelden, dan ontvangt u binnenkort meer informatie en gegevens. Tot 15 oktober! De bijeenkomst vindt plaats van 18.00 tot 21.00 uur, bij Platform31, Den Haag.