Organisaties, je kan niet met, en je kan niet zonder…

Geplaatst op 18 / 04 / 2013

Organisaties, je kan er niet om heen. Voor je het weet stap je er weer eentje binnen…

Organisaties zijn wonderlijke fenomenen. Ze bieden ons de mogelijkheid te organiseren, gezamenlijke focus te krijgen, doelen te realiseren, met energie zaken op te pakken (alhoewel ik mij realiseer dat sommigen er een kunst van maken er binnen vooral bezig te zijn het ongenoegen te kanaliseren…).

En, bovenal, ze zorgen voor vertrouwen: een kader voor de medewerkers en een kader voor de klanten en samenwerkingspartners. Vaak heb je er ook echt wat aan. Je kan er een mooi product kopen, een lekkere kop koffie drinken of vriendelijk geholpen worden (want alle klaagzangen ten spijt, dat is toch vaak het geval).

Maar ze hebben ook een gigantische beperking. Een organisatie wil overleven, niet verdwijnen. Of nog veel liever: groeien. En voor je het in de gaten hebt wordt dat het organisatiedoel. Organisaties beperken zich tot de eigen organisatiedoelstelling en groeien om de groei. De organisatie, of beter en minder abstract, de leden van de organisatie hebben een positie ingenomen.

Organisaties zijn vanuit die positie kortzichtig. Met organisaties alleen komen we daarom met z’n allen vaak niet verder. Tenzij het verkrijgen van iets als een lekker kopje koffie het enige is waar we ons nog mee bezig willen houden. Ik laat even alle verdoezelende nuances buiten beschouwing: de niveaus waar beslissingen worden genomen vormen de sturende kracht (als we het over ‘de organisatie’ hebben, hebben we het vaak eigenlijk over dit deel van de organisatie) en tegelijkertijd de zwakste schakel. Zij zijn de bewakers van het fictieve ‘fort’.

In het publieke domein zijn deze ‘bastions’ funest. Ze blokkeren daadwerkelijke verandering, laten oude gewoontes maar moeilijk los. En vaak zal het niet eens boud verzet zijn, maar de overtuiging dat we het geweldig goed doen…
In mijn visie zullen die organisaties wat ruimer in het leven moeten gaan staan.
Wat we daarbij nodig hebben zijn medewerkers die over de grenzen van de organisatie heen kunnen kijken en daar durven te opereren en leiders in een organisatie die daar ruimte voor maken en tegelijkertijd een helder kader formuleren. In culturele zin zal er dan nog wel wat moeten veranderen: het nemen van risico’s, open communicatie en elkaar durven aanspreken zullen geen onbekende fenomenen moeten blijven… Ik zie jouw bijdrage hieraan graag terug op dit platform!

Arjan